Lắm lúc tôi có suy tư về đời sống tinh thần đứng trên bình diện triết học, và tôi rất thích dùng lý trí để suy luận và tìm hiểu. Chính vì vậy mà tôi cứ nghĩ tôn giáo nặng phần mê tín dị đoan, và tôi không ưa mê tín tí nào cả. Thú thật thì tôi vừa sợ và vừa ghét mê tín chính vì lý do là mình không hiểu được và không cắt nghĩa được những hiện tượng huyền bí.
Rồi tôi đọc được lịch sử Đức Thích Ca và biết là Ngài luôn luôn nhắc nhở Phật tử là đừng bao giờ vội tin những lời dạy của Ngài vì kính trọng sùng bái Ngài mà hãy dùng lý trí tìm hiểu cặn kẽ xem kỹ giáo lý do Ngài truyền dạy đúng hay sai trước khi chấp nhận và đem ứng dụng cho đời mình.
Đừng tin một cách mù quáng. Tuyệt quá! Trên thế gian này, ngòai Phật giáo, tôi chưa được biết có tôn giáo nào khác khuyến khích hay cho phép tín đồ nghi vấn lý giải các giáo điều của họ trước khi tin.
Không còn tin mù quáng nữa. Không còn quyền năng linh thiên huyền bí nữa. Con người đã được giải phóng khỏi vòng kiểm tỏa của sợ hãi mê tín. Đức Thích Ca đã khai mở thời đại lý trí cho nhân loại cả hơn 2500 năm trước ở Đông phương.
Tôi rất đỗi vui mừng khi biết đến luật nhân quả hay luân hồi giải thích trách nhiệm của con người. Đây quả thật mới là công lý vạn năng của vũ trụ - ai làm nấy chịu; gieo quả nào hái quả nấy. Và nhờ vào lý trí và trách nhiệm, con người đứng trên mọi sinh vật có quyền hưởng được tự do.
Thú thật tôi phải công nhận sự thật khá khiêm nhường là tự do của con người không bao la cho mấy; chúng ta chỉ có tự do lựa chọn mà thôi còn những tự do khác đều có rất nhiều giới hạn; và ngay tự do lựa chọn cũng bị giới hạn của thời gian.
Sự tự do lựa chọn của chúng ta chỉ hiện hữu giữa ngưỡng cửa thời gian chật hẹp nhất của tác nhân và phản ứng; nhưng cái sự chọn lựa chớp nhoáng trong tích tắc đó tạo nên tất cả mọi khác biệt giữa con người và những gì còn lại trong vũ trụ. Bởi lẽ đó quyền tự do của con người là một đặc ân quá lớn so với thân phận bé nhỏ của ta đối với sự vĩ đại mênh mông của vạn vật.
Tôi thấy tôi được giải phóng ra khỏi sự kiểm soát ngột ngạt của sợ hãi nằm trong những gì mình không biết. Tôi tìm thấy địa vị duy nhất của thân phận làm người của mình trên thế gian này trên căn bản của lý trí, trách nhiệm và tự do. Tôi tìm ra được địa bàn đạo đức hướng dẫn cho tôi biết, như nhà hiền triết Socrates đã nói ngày xưa, "làm sao sống cho phải" trong những khi mình không biết lối nào đi cho đúng đạo làm người.
Tôi xin hết lòng thành kính cảm tạ ơn Đức Thế Tôn vì trí tuệ của Ngài, và tôi xin hết lòng thành kính nghe theo lời dạy bảo của Đức Thế Tôn về:
- Ba sự thật vô thường, khổ và vô ngã để thoát khỏi thù hận, tham vọng và vô minh;
- Bốn tâm từ bi hỷ xả để được hạnh phúc cho mình và cho mọi người;
- Năm giới để sống đời đạo đức cho tâm mình được bình an.
Xem thêm:
